Περιγραφή του αξιοθέατου
Το ενετικό φρούριο Κούλες δεσπόζει στην είσοδο του παλιού λιμανιού του Ηρακλείου. Οι Ενετοί το ονόμασαν "Rocca al Mare" (Θαλάσσιο Φρούριο), αλλά σήμερα είναι γνωστό με το τουρκικό του όνομα "Kules" (su kulesi). Αυτό είναι ένα από τα πιο διάσημα και αγαπημένα αξιοθέατα της πόλης και είναι το σύμβολό του.
Η ακριβής ιστορία της προέλευσης του φρουρίου είναι άγνωστη, αλλά ένα λιμάνι με τέτοια στρατηγική θέση στη Μεσόγειο δεν θα μπορούσε να παραμείνει ανυπεράσπιστο. Το πρώτο φρούριο πιθανότατα χτίστηκε στη θέση Κουλέσα στην αραβική περίοδο (9-10 αιώνες). Ορισμένες πηγές αναφέρουν το φρούριο στη βυζαντινή περίοδο (10-13 αιώνες). Υπάρχουν επίσης σκίτσα ταξιδιωτών της εποχής εκείνης, τα πρώτα από τα οποία είναι σκίτσα του φρουρίου του μοναχού Buondelmonti (1429).
Στα μέσα του 14ου αιώνα, εμφανίστηκε στην Ευρώπη η πυρίτιδα (ένα μείγμα παγωτού, θείου και άνθρακα). Η εμφάνισή του έπαιξε σημαντικό ρόλο στον πόλεμο και άλλαξε ριζικά τη στρατιωτική επιστήμη. Έγινε αναγκαίο να αναθεωρηθούν οι άμυνες των προηγούμενων οχυρώσεων. Έτσι, στα μέσα του 15ου αιώνα, το υπάρχον φρούριο ήταν ένα αδύναμο και άχρηστο αντικείμενο για την άμυνα της πόλης. Το 1462, η Βενετική Γερουσία ενέκρινε ένα πρόγραμμα μεγάλης κλίμακας για την ενίσχυση του Ηρακλείου και των γύρω περιοχών. Στο πλαίσιο αυτού του έργου, το παλιό φρούριο του λιμανιού, το οποίο είχε καταστραφεί μέχρι τότε από σεισμούς και την καταστροφική δύναμη της θάλασσας, κατεδαφίστηκε (1523) και στη θέση του χτίστηκε μια νέα δομή, η οποία σώθηκε μέχρι σήμερα Το έργο διήρκεσε μέχρι το 1540.
Το φρούριο χτίστηκε σε μια πλατφόρμα που σχηματίστηκε από φυσικές προεξοχές βράχου. Το κτίριο έχει δύο ορόφους με 26 δωμάτια και καλύπτει έκταση 3600 τ.μ. Το πάχος των εξωτερικών τοίχων είναι σχεδόν 9 μέτρα, τα εσωτερικά τοιχώματα σε ορισμένα σημεία φτάνουν τα 3 μέτρα. Υπήρχαν τρεις είσοδοι στο φρούριο από τη δυτική (κύρια είσοδο), τη βόρεια και τη νοτιοδυτική πλευρά. Οι εξωτερικοί τοίχοι ήταν διακοσμημένοι με διάφορες πλάκες, επιγραφές και οικόσημα. Οι είσοδοι ήταν διακοσμημένες με μαρμάρινα ανάγλυφα που απεικονίζουν το φτερωτό λιοντάρι του Αγίου Μάρκου (το σύμβολο της Ενετικής Δημοκρατίας). Δύο από αυτά τα ανάγλυφα έχουν επιβιώσει μέχρι σήμερα.
Στο ισόγειο υπήρχε μια φυλακή και χώροι όπου αποθηκεύονταν τρόφιμα και πυρομαχικά. Υπήρχαν επίσης ξεχωριστές συνοικίες για στρατιώτες, αξιωματικούς και κυβερνήτη. Το φρούριο είχε μύλο, φούρνους και παρεκκλήσι, που εξασφάλιζαν την αυτονομία του. Υπήρχε ένας φάρος στη βόρεια πλευρά του τελευταίου ορόφου. Κατά τη διάρκεια της κυριαρχίας των Τούρκων, ολοκληρώθηκε το ανώτερο επίπεδο του φρουρίου, προστέθηκαν αγκαλιές, θέσεις για κανόνια και ένα μικρό τζαμί.
Σήμερα, το φρούριο Kules χρησιμοποιείται μερικές φορές για εκθέσεις τέχνης που πραγματοποιούνται σε εσωτερικούς χώρους στο ισόγειο. Ο τελευταίος όροφος φιλοξενεί συναυλίες και παραστάσεις, εφόσον ο καιρός το επιτρέπει.
